با وجود هشدارهای همیشگی در مورد آسیب خورشید، بسیاری از ما هنوز پوست خود را در معرض اشعه‌های سوزان خورشید قرار می‌دهیم. بر اساس گزارش‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری در ایالات متحده، بیش از یک سوم بزرگسالان و نزدیک به 70 درصد کودکان در سال دچار آفتاب سوختگی می‌شوند. مراقبت از پوست در تابستان بسیار مهم است و پیشگیری از آفتاب سوختگی می‌تواند بسیار ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از درمان آفتاب سوختگی باشد. قرار گرفتن به مدت طولانی در معرض آفتاب، به مرور زمان منجر به ایجاد چین و چروک‌های زودرس و لکه‌های تیره روی پوست می‌شود و در مراحل خطرناک‌‌تر احتمال ابتلا به سرطان پوست را هم افزایش می‌دهد. پس برای اینکه از عوارض و مسیر درمان آفتاب سوختگی در امان بمانید، بهتر است مراقبت از پوست در تابستان و روزهای آفتابی را جدی بگیرید.
شما می‌توانید استراتژی برای مراقبت از پوست خود داشته باشید و حتی اگر مجبور بودید زمان طولانی در معرض نور خورشید باشید، با پیشگیری از آفتاب سوختگی به حفظ سلامت پوست خود کمک کنید. آفتاب سوختگی، به طور کلی آسیب دیدن پوست بر اثر اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید است. اکثر آفتاب سوختگی‌ها خفیف و در خانه قابل درمان هستند. اما همانطور که قبل‌تر گفتیم، آفتاب سوختگی‌های مداوم و شدید خطر ابتلا به ملانوم و سایر سرطان‌های پوستی را افزایش می‌دهند.
چه چیزی باعث آفتاب سوختگی می‌شود؟
هنگامی که پوست برای مدتی در معرض نور خورشید قرار می گیرد، در نهایت می‌سوزد، قرمز و تحریک می‌شود. نور خورشید با سه طول موج فرابنفش می‌تابد:
UVA
UVB
UVC
نور UVC به سطح زمین نمی‌رسد. دو نوع دیگر اشعه ماوراء بنفش نه تنها به پوست عریان نفوذ می‌کند، بلکه از لباس شما هم عبور کنند. آسیب‌های پوستی توسط اشعه‌های UVA و UVB ایجاد می‌شود.
آفتاب سوختگی ممکن است بارزترین نشانه این باشد که شما برای مدت طولانی در معرض نور خورشید بوده‌اید. اما آسیب خورشید همیشه قابل مشاهده نیست. در لایه‌های زیرین پوست، نور ماوراء بنفش می‌تواند DNA شما را تحت‌تاثیر قرار دهد و باعث پیری زودرس پوست شما شود. اینجاست در سنین پایین ممکن است به کرم‌های لیفت و سفت‌کننده نیاز پیدا کنید. برای همین است که باید با راهکارهای پیشگیری از آفتاب سوختگی آشنا باشید و راه‌های درمان آفتاب سوختگی را بدانید.
زمان و شدت آفتاب سوختگی به عوامل زیر بستگی دارد:
نوع پوست شما
شدت خورشید
اینکه چه مدت در معرض آفتاب بودید!
اگرچه افرادی که پوست روشن‌تری دارند سریع‌تر دچار آفتاب سوختگی می‌شوند، اما افراد با پوست تیره‌تر هم از این اتفاق مصون نیستند. آفتاب سوختگی ممکن است در افراد با پوست تیره سخت‌تر دیده شود. اما همچنان نور خورشید باعث آسیب‌هایی مانند چین و چروک و لک‌های پوستی در آنها می‌شود.
علائم آفتاب سوختگی چیست؟
زمانی که دچار آفتاب سوختگی می‌شوید، بسته به رنگ پوست‌تان، سوزش ایجاد شده و ممکن است پوست قرمز به نظر برسد. اگر سوختگی شدید باشد، ممکن است دچار تورم و تاول‌های آفتاب سوختگی شوید. حتی ممکن است احساس کنید که آنفولانزا دارید و با علائمی مثل تب، لرز، حالت تهوع، سردرد و ضعف مواجه شوید.
چند روز بعد، پوست شما شروع به لایه‌برداری و خارش می‌کند زیرا بدن شما سعی می‌کند خود را از شر سلول های آسیب دیده در برابر نور خورشید خلاص کند.
آشنایی با روش‌های درمان آفتاب سوختگی:
درمان آفتاب سوختگی برای حمله به سوختگی از دو جهت طراحی شده است – از بین بردن قرمزی و التهاب پوست و در عین حال کاهش درد. چند درمان خانگی برای آفتاب سوختگی عبارتند از:
کمپرس سرد بگذارید.
برای تسکین سوختگی از کمپرس سرد روی پوست خود استفاده کنید یا با آب خنک دوش بگیرید. بیشتر آفتاب‌سوختگی‌ها باعث درد و قرمزی خفیف می‌شوند، اما فقط لایه بیرونی پوست (سوختگی درجه یک) را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
از کرم یا ژل‌های مخصوص استفاده کنید.
برای درمان آفتاب سوختگی و از بین بردن اثراتش، به آرامی پوست را با کرم یا ژل‌های سوختگی حاوی منتول ماساژ دهید. همچنین می‌توانید برای درمان آفتاب سوختگی از ژل آلوئه ورا 90 درصد یا عصاره‌ای که مستقیماً از گیاه آلوئه‌ورا گرفته شده است استفاده کنید. در کشورهای گرمسیر، از آلوئه‌ورا به عنوان یک راه رایج و متداول برای درمان آفتاب سوختگی استفاده می‌کنند. عصاره این گیاه بل خواص ضدالتهابی خود پوست آسیب دیده را تسکین داده و از عمیق شدن سوختگی جلوگیری می‌کند.
اگر هیچ کدام از این موارد در دسترس‌تان نبود، از یک لوسیون مرطوب کننده یا کرم آبرسان بدون الکل استفاده کنید. ابتدا کرم را در یخچال قرار دهید تا احساس بهتری روی پوست آفتاب سوخته شما داشته باشید.
هیدراته بمانید.
مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشید تا بدن شما دچار کم آبی نشود.
از آفتاب دوری کنید.
تا زمانی که آفتاب سوختگی شما بهبود نیابد، بهتر است از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید دوری کنید.
ممکن است خودتان بتوانید درمان آفتاب سوختگی را پیش ببرید. اما اگر متوجه یکی از این علائم جدی‌تر آفتاب‌سوختگی شدید، فورا با پزشک تماس بگیرید:
تب ۳۹ درجه یا بالاتر
لرز
درد شدید
سردرد
تاول‌های آفتاب سوختگی که 20 درصد یا بیشتر از بدن شما را درگیر کرده‌اند، مانند کل سینه و شکم.
و علائم دیگری مثل خشکی دهان، تشنگی، کاهش ادرار، سرگیجه و خستگی که نشانه‌های کم آبی بدن هستند.
همچنین، اگر متوجه هر گونه علامت، برآمدگی، لک یا خال در حال تغییر، رشد یا خونریزی شدید، حتما باید با پزشک متخصص مشورت کنید.
راه‌های پیشگیری از آفتاب سوختگی:
برای اینکه به مرحله درمان آفتاب سوختگی نرسید، بهتر است با برخی از راه‌های ایمن نگه داشتن پوست و پیشگیری از آفتاب سوختگی آشنا شوید.
ساعت را در نظر بگیرید!
پرتوهای خورشید بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر در قوی‌ترین حالت خود هستند. اگر نمی‌توانید در این مدت زمان در داخل خانه بمانید، حداقل از نور خورشید دور بوده و در سایه قرار بگیرید.
لباس مناسب بپوشید.
هنگامی که مجبورید در خارج از منزل باشید، با لباس‌هایی مثل کلاه لبه پهن، پیراهن آستین بلند و شلوار، و عینک آفتابی مسدود کننده UV جلوی پیشروی آفتاب سوختگی در بدن را بگیرید.
از ضد آفتاب استفاده کنید.
نواحی در معرض آفتاب پوست را با کرم ضد آفتاب بپوشانید. کرم ضد آفتابی را انتخاب کنید که در برابر اشعه‌های UVA و UVB از پوست شما محافظت می‌کند.
کرم ضد آفتاب باید حداقل SPF (فاکتور محافظت در برابر آفتاب) 30 داشته باشد.
نکات زیر را برای استفاده از ضد آفتاب رعایت کنید:
- حدود 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- از کرم ضد آفتاب حتی در روزهای ابری استفاده کنید، زیرا اشعه ماوراء بنفش می تواند از ابرها هم عبور کند.
- کرم ضد آفتاب را هر ۳ ساعت یکبار تجدید کنید، یا اگر تعریق شدید دارید، یا شنا می‌کنید این زمان را کوتاه‌تر کنید.
- در صورت استفاده از لوازم آرایشی، ابتدا کرم ضدآفتاب بزنید و سپس کرم پودر خود را اعمال کنید.
در نهایت دقت کنید که کرم‌پودر خواص و تاثیرات کرم ضد آفتاب را ندارد، حتی اگر دارای SPF باشد.
در مجموع، پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی نیازمند توجه ویژه به محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید و استفاده از روش‌های علمی و مؤثر برای كاهش آسیب‌ها است. استفاده منظم از کرم‌های ضدآفتاب با SPF مناسب، پوشیدن لباس‌های مناسب و اجتناب از نور مستقیم خورشید در ساعات اوج تابش، از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از آفتاب سوختگی محسوب می‌شوند. در صورت بروز آفتاب سوختگی، استفاده از روش‌های درمانی مناسب مثل مصرف مایعات، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها و لوازم آرایشی بهداشتی و درمان‌های خانگی می‌تواند به تسریع فرایند بهبود کمک کند. با رعایت این نکات، می‌توانیم از زیبایی و سلامت پوست خود در برابر آسیب‌های آفتاب محافظت کنیم و از تجربه ناخوشایند آفتاب سوختگی جلوگیری کنیم.
